Η εκκλησία 672 τόνων μετακινήθηκε, η πόλη όμως «ξεριζώθηκε»
Η εικόνα της εμβληματικής εκκλησίας της Κιρούνα να διασχίζει πέντε χιλιόμετρα πάνω σε τηλεχειριζόμενες πλατφόρμες συγκίνησε τη Σουηδία και τράβηξε το βλέμμα όλου του κόσμου.
Ένα κτίριο 113 ετών, βάρους 672 τόνων, σώθηκε από την καθίζηση χάρη σε ένα τεχνικό άθλο. Χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν για να παρακολουθήσουν το μοναδικό αυτό «ταξίδι».
Όμως, πίσω από το θαύμα, κρύβεται μια άλλη πραγματικότητα: μια πόλη που ξεριζώνεται.
Το ορυχείο σιδήρου της εταιρείας LKAB, το μεγαλύτερο στην Ευρώπη, επεκτείνεται αδιάκοπα. Οι γεωλογικές πιέσεις και οι καθιζήσεις ανάγκασαν την εκκλησία να «μετακομίσει» σε νέα τοποθεσία, δίπλα στο κοιμητήριο της πόλης. Για τους μηχανικούς, το έργο ήταν ανεπανάληπτο· για τη σουηδική τηλεόραση, ένα θέαμα που μεταδόθηκε απευθείας· για τον βασιλιά Κάρολο Γουσταύο, μια στιγμή υπερηφάνειας.
Αλλά για τους κατοίκους;
Η σιωπηλή θυσία μιας πόλης
Η Κιρούνα δεν είναι μόνο μια εκκλησία. Είναι μια ολόκληρη κοινότητα που αναγκάστηκε να εγκαταλείψει σπίτια, γειτονιές, αναμνήσεις. Από τη δεκαετία του ’50, η πόλη ζει με το φάσμα της μετεγκατάστασης, όμως σήμερα η πραγματικότητα είναι αμείλικτη: ολόκληρες περιοχές ισοπεδώνονται για να δοθεί χώρος στην εκμετάλλευση του υπεδάφους.
Όπως δήλωσε ο κάτοικος Μάγκνους Φρέντρικσον, «κατέστρεψαν όλη την πόλη και μετά οργάνωσαν μια τεράστια γιορτή για τους κατοίκους». Ακόμη πιο σκληρός ήταν ο Άλεξ Γιόχανσον, που μετέδωσε τοπικά νέα μέσω podcast: «Είναι σαν να μας είπαν: πάρτε λίγο χώρο να ξαναχτίσετε την Κιρούνα και εμείς θα συνεχίσουμε να βγάζουμε δισεκατομμύρια».
Η μεταφορά της εκκλησίας μπορεί να αναγνωριστεί ως τεχνικό κατόρθωμα, όμως δεν παύει να είναι και ένα σύμβολο της αντίφασης: ενώ διασώζεται το κτίριο, θυσιάζεται η πόλη που το περιβάλλει.
Η παράδοση μεταφέρεται σε νέα τοποθεσία, αλλά η κοινότητα χάνει την αυθεντική της γειτονιά, τον δεσμό με το έδαφος που γέννησε γενιές.
Μια πικρή αλήθεια
Η «μετανάστευση» της Κιρούνα Κίρκα προκάλεσε θαυμασμό διεθνώς, αλλά άφησε πίσω της και πικρία. Γιατί ναι, η τεχνολογία μπορεί να σώσει κτίρια, αλλά ποιος θα σώσει την ψυχή μιας πόλης όταν αυτή θυσιάζεται στο όνομα του οικονομικού κέρδους;
ΥΓ.Η Σουηδία μπορεί να πανηγυρίζει για την επιτυχή μεταφορά της εκκλησίας· όμως η ίδια η Κιρούνα θα κουβαλά για πάντα τη μνήμη του ξεριζωμού της.