Στους λόφους που κάποτε μοσχοβόλαγαν λάδι και ζωή, φέτος ακούγεται μόνο ο άνεμος.
Τα φύλλα της ελιάς τρίζουν ξερά, σαν να ψιθυρίζουν παράπονο.
Η γη σκάει, το χώμα καίει, κι ο ήλιος γράφει επάνω στα κλαδιά το αποτύπωμα της λειψυδρίας.
Η φετινή ελαιοκομική χρονιά αποδεικνύεται από τις δυσκολότερες των τελευταίων δεκαετιών.
Από την Κρήτη έως τη Μεσσηνία, τη Λακωνία και τη Στερεά Ελλάδα, οι ελαιοπαραγωγοί βλέπουν τα δέντρα να υποφέρουν και τους καρπούς να λιγοστεύουν δραματικά.
Η παρατεταμένη ανομβρία, η ακραία θερμοκρασία του καλοκαιριού και η έλλειψη νερού άρδευσης προκάλεσαν σοβαρή ανθόπτωση και συρρίκνωση του καρπού, αφήνοντας πολλές περιοχές χωρίς παραγωγή. «Φέτος μαζεύουμε ελιές για το λάδι του σπιτιού, όχι για πώληση», δηλώνουν αγρότες στη Μεσσηνία στο ρεπορτάζ του Action 24.
Μείωση παραγωγής έως και 70 %
Σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία των ΔΑΟΚ, η μείωση της παραγωγής υπολογίζεται μεταξύ 50 % – 70 % ανάλογα με την περιοχή.
-
Κρήτη: οι ελιές άνθισαν πρόωρα και η ξηρασία ματαίωσε την καρποφορία.
-
Πελοπόννησος: η παρατεταμένη έλλειψη νερού και οι έντονες θερμοκρασίες προκάλεσαν μαζική καρπόπτωση.
-
Στερεά Ελλάδα – Εύβοια: οι ελιές μαράθηκαν πριν ωριμάσουν.
Ο ΕΛΓΑ δέχεται ήδη αιτήματα καταγραφής ζημιών, ωστόσο οι παραγωγοί φοβούνται πως λίγοι θα αποζημιωθούν, αφού οι απώλειες δεν οφείλονται σε «θεομηνία», αλλά σε κλιματική ασυνέχεια που δεν προβλέπεται πλήρως από τον κανονισμό.
Άνοδος στις τιμές του ελαιολάδου
Η χαμηλή παραγωγή σε όλη τη Μεσόγειο –ιδίως στην Ισπανία και την Ιταλία– οδήγησε σε νέα εκτόξευση τιμών. Το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο ξεπέρασε τα 12 € το λίτρο στη λιανική, ενώ το χύμα αγροτικό φτάνει έως και 8 € το κιλό.
Η Ελλάδα, αντί να επωφεληθεί, κινδυνεύει να χάσει εξαγωγές, αφού η εσωτερική ζήτηση καλύπτει πια το μεγαλύτερο μέρος της μικρής παραγωγής.
Η ελιά στην εποχή της ξηρασίας
Το ελαιόδεντρο, σύμβολο αντοχής και ειρήνης, μοιάζει σήμερα να αντιστέκεται όσο μπορεί. Όμως ακόμη κι αυτό το δέντρο των αιώνων δείχνει τα όρια του, όταν ο υδροφόρος ορίζοντας κατεβαίνει, οι ποταμοί στερεύουν και η θερμοκρασία αγγίζει τους 44 °C.
Η επιστημονική κοινότητα τονίζει πως η κλιματική κρίση δεν είναι πια θεωρητικό σενάριο αλλά παρόν ζήτημα επιβίωσης της αγροτικής Ελλάδας. Χωρίς σχέδιο διαχείρισης νερού, χωρίς υποδομές αποθήκευσης και χωρίς πολιτική στήριξης, η ελιά κινδυνεύει να μετατραπεί από ευλογία σε βάρος.
Μαρτυρίες από το χωράφι
«Είχαμε 200 δέντρα, τώρα ούτε 20 κιλά λάδι δεν θα βγάλουμε», λέει αγρότης της Λακωνίας.
«Το νερό το φέρνουμε με βυτίο, γιατί το πηγάδι στέγνωσε», προσθέτει παραγωγός στη Φωκίδα.
«Η ελιά μάς μεγάλωσε, αλλά φέτος δεν θα μας θρέψει», λένε στην Κρήτη.
Υ.Σ:….Η φύση προειδοποιεί.
Όταν η ελιά διψά, δεν φταίει μόνο ο ουρανός που δεν έβρεξε — φταίμε κι εμείς που ξεχάσαμε να σεβόμαστε το χώμα που μάς τρέφει.
Αν δεν αλλάξουμε τώρα, οι επόμενες γενιές δεν θα μιλούν για ελαιοσυγκομιδή, αλλά για ανάμνηση.