Η νέα εποχή στις ηλεκτρονικές συναλλαγές στην Ελλάδα φέρει το όνομα IRIS.
Πρόκειται για την υπηρεσία άμεσων πληρωμών που ήδη χρησιμοποιείται από χιλιάδες πολίτες, αλλά από τον Νοέμβριο του 2025 περνά σε νέα φάση, αλλάζοντας ριζικά τον τρόπο με τον οποίο πληρώνουμε και εισπράττουμε στην καθημερινότητά μας. Οι αλλαγές που έρχονται αγγίζουν τόσο τους καταναλωτές όσο και τις επιχειρήσεις, διαμορφώνοντας ένα πιο διαφανές, άμεσο και οικονομικό πλαίσιο συναλλαγών.
Τι είναι το IRIS
Το IRIS αποτελεί μια υπηρεσία που επιτρέπει τη μεταφορά χρημάτων μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, χωρίς να χρειάζεται ο αποστολέας να γνωρίζει τον αριθμό IBAN του παραλήπτη. Αρκεί ένας αριθμός κινητού, ένα ΑΦΜ ή η σάρωση ενός QR κωδικού. Η υπηρεσία λειτουργεί 24 ώρες το 24ωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα, και είναι διαθέσιμη μέσω e-banking ή mobile banking όλων των συστημικών τραπεζών.
Πρακτικά, δίνει τη δυνατότητα:
- Από ιδιώτη σε ιδιώτη (P2P): για γρήγορες μεταφορές, π.χ. σε φίλους ή συγγενείς.
- Από ιδιώτη σε επαγγελματία (P2B): για πληρωμές σε καταστήματα και παρόχους υπηρεσιών.
- Από επιχείρηση σε επιχείρηση (B2B): για άμεσες εμπορικές συναλλαγές.
Οι βασικές αλλαγές από 1η Νοεμβρίου 2025
- Υποχρεωτική αποδοχή σε φυσικά καταστήματα
Για πρώτη φορά, το IRIS επεκτείνεται πέρα από τις ηλεκτρονικές αγορές. Από τον Νοέμβριο, όλα τα καταστήματα λιανικής θα πρέπει να δέχονται πληρωμές μέσω IRIS, προσφέροντας στους καταναλωτές μια εναλλακτική λύση αντί για μετρητά ή κάρτα. - Αύξηση των ορίων συναλλαγών
- Για ιδιώτες (P2P): Το ημερήσιο όριο ανεβαίνει από τα 500 ευρώ στα 1.000 ευρώ, ενώ το μηνιαίο όριο θα φτάνει τα 5.000 ευρώ.
- Για πληρωμές σε επαγγελματίες (P2B): Το ημερήσιο όριο ανέρχεται επίσης σε 1.000 ευρώ, με μηνιαίο πλαφόν άνω των 30.000 ευρώ.
- Πληρωμές οφειλών με IRIS
Η υπηρεσία επεκτείνεται και στην αποπληρωμή οφειλών. Τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης πλέον προσφέρουν τη δυνατότητα εξόφλησης μέσω IRIS, κάτι που διευκολύνει τη διαδικασία και περιορίζει τις καθυστερήσεις. - Προοπτική διεθνών συναλλαγών
Από τα μέσα του 2026, σχεδιάζεται η δυνατότητα χρήσης του IRIS για μεταφορές χρημάτων σε ιδιώτες εκτός Ελλάδας, στις χώρες που συμμετέχουν στο ευρωπαϊκό δίκτυο άμεσων πληρωμών.
Τα οφέλη για τον πολίτη
- Ταχύτητα και άνεση: μεταφορές σε δευτερόλεπτα, χωρίς πολύπλοκες διαδικασίες.
- Οικονομία: χαμηλές ή μηδενικές προμήθειες σε σχέση με τις κάρτες.
- Ευελιξία: χρήση απλώς με έναν αριθμό κινητού ή QR.
- Διαφάνεια: κάθε συναλλαγή καταγράφεται και μειώνει τη χρήση «μαύρου» χρήματος.
Οι επιπτώσεις για τις επιχειρήσεις
Οι επαγγελματίες και τα καταστήματα υποχρεούνται πλέον να ενσωματώσουν το IRIS στο ταμείο τους. Αυτό σημαίνει:
- νέες υποδομές (POS με δυνατότητα QR ή τραπεζικές εφαρμογές),
- διαφάνεια στις εισπράξεις,
- μείωση του κόστους προμηθειών που καταβάλλουν στις τράπεζες για τις κάρτες.
Από την άλλη, δημιουργείται πίεση σε όσους βασίζονταν μέχρι σήμερα σε ανεπίσημες πληρωμές, καθώς το IRIS δεν αφήνει «παράθυρα» για αδήλωτες συναλλαγές.
Προκλήσεις και ερωτηματικά
- Θα ανταποκριθούν όλα τα καταστήματα στην υποχρεωτική εφαρμογή;
- Είναι αρκετά τα όρια των 1.000 ευρώ ημερησίως για επαγγελματίες με μεγαλύτερες συναλλαγές;
- Θα υπάρξουν αντιδράσεις από κλάδους που παραδοσιακά κινούνται με μετρητά;
- Πόσο ασφαλής είναι η υπηρεσία απέναντι σε επιτήδειους που εκμεταλλεύονται την άγνοια των πολιτών;
Συμπέρασμα
Το IRIS έρχεται να καθιερωθεί ως το «ψηφιακό πορτοφόλι» του Έλληνα πολίτη, φέρνοντας περισσότερη διαφάνεια, ταχύτητα και ευκολία στην καθημερινότητα. Οι αλλαγές από τον Νοέμβριο του 2025 δεν είναι απλώς τεχνικές λεπτομέρειες, αλλά ένα βήμα προς την πλήρη ψηφιοποίηση των πληρωμών στη χώρα. Το στοίχημα είναι διπλό: να αγκαλιαστεί η υπηρεσία από τους πολίτες και να υλοποιηθεί χωρίς προσκόμματα από τις επιχειρήσεις.
Σε μια οικονομία που αλλάζει με γρήγορους ρυθμούς, το IRIS μπορεί να εξελιχθεί σε βασικό εργαλείο συναλλαγών, φτάνει να συνδυαστεί με σωστή ενημέρωση, ισχυρές δικλίδες ασφαλείας και πραγματική βούληση για διαφάνεια.