Η Ελλάδα, η χώρα που καυχιέται για το ελαιόλαδό της, βλέπει το εθνικό της προϊόν να γίνεται πλέον είδος πολυτελείας.
Οι τιμές ανεβαίνουν ξανά και η κοινωνία παρακολουθεί ανήμπορη, την ώρα που οι καταναλωτές πιέζονται και οι παραγωγοί γονατίζουν.
Η διπλή πληγή: κλιματική κρίση και αδιαφορία
Οι εκτιμήσεις μιλούν για μείωση της παραγωγής έως και 40% στην Κρήτη, περίπου 20% στην Πελοπόννησο και στη Στερεά Ελλάδα, ενώ οι επιπτώσεις της ξηρασίας και των ακραίων θερμοκρασιών είναι παντού ορατές. Ο δάκος χτυπάει ξανά, οι αγρότες ξοδεύουν υπέρογκα ποσά για λιπάσματα και φυτοπροστασία, και η Πολιτεία παραμένει θεατής.
Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, οι πυρκαγιές του καλοκαιριού αποτέλειωσαν χιλιάδες ελαιόδεντρα σε Εύβοια, Ηλεία, Μεσσηνία και Στερεά Ελλάδα. Πολύτιμοι αιώνες ιστορίας και καλλιέργειας έγιναν στάχτη μέσα σε λίγες ώρες, αφήνοντας πίσω καμένη γη και παραγωγούς σε απόγνωση. Πρόκειται για απώλειες που δεν μετριούνται μόνο σε κιλά παραγωγής, αλλά και σε πολιτισμό, μνήμη και ταυτότητα.
Στα ύψη οι τιμές στα τάρταρα οι ευθύνες
Η χονδρική τιμή παραγωγού για το έξτρα παρθένο ξεπερνά ήδη τα 4,80 €/κιλό, ενώ στο ράφι οι καταναλωτές πληρώνουν 11–14 ευρώ/λίτρο. Οι πολυεθνικές, οι μεγαλέμποροι και τα σούπερ μάρκετ συνεχίζουν να κερδοσκοπούν, ενώ οι αγρότες βλέπουν τα έξοδά τους να εκτοξεύονται και τα εισοδήματά τους να συρρικνώνονται.
Η κυβέρνηση περιορίζεται σε δηλώσεις και υποσχέσεις, χωρίς ουσιαστικά μέτρα προστασίας ούτε για τον παραγωγό ούτε για τον καταναλωτή.
Η έλλειψη ελέγχων αφήνει το πεδίο ελεύθερο για αισχροκέρδεια, με το ελαιόλαδο να γίνεται θύμα ενός φαύλου κύκλου.
Το εθνικό προϊόν σε κίνδυνο
Το ελαιόλαδο δεν είναι απλώς ένα ακόμη αγροτικό προϊόν. Είναι σύμβολο της ελληνικής ταυτότητας, κομμάτι της Μεσογειακής διατροφής και βασικό εξαγώγιμο αγαθό.
Κι όμως, σήμερα απειλείται:
- από την κλιματική κρίση που αλλάζει δραματικά τις συνθήκες καλλιέργειας,
- από την καταστροφή ελαιώνων στις φωτιές,
- από την απουσία στρατηγικής και πολιτικής βούλησης.
