Φανταστείτε ένα είδος ρομποτικού χλοοκοπτικού, αλλά πολύ μεγαλύτερο με σκοπό να μην κόβει γκαζόν στον κήπο, αλλά τα ζιζάνια σε ένα χωράφι. Ένα τεχνολογικό κατόρθωμα, αφού ο στόχος είναι να μην καταστρέψει τα λαχανικά ενώ απομακρύνει τα ζιζάνια. Ένα κατόρθωμα που έχει γίνει πραγματικότητα, αφού αρκετά μηχανήματα αυτού του τύπου κυκλοφορούν ήδη στην αγορά, ενώ άλλα βρίσκονται υπό ανάπτυξη. Και για να επαληθευτεί η αποτελεσματικότητά τους με αυστηρό και επιστημονικό τρόπο, έχει δρομολογηθεί ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα: AgRoboConnect. Στη Βαλλονία, το CRA-W, το Centre wallon de Recherches agronomiques de Gembloux, είναι υπεύθυνο για το έργο.
Σπορά και ξεχορτάριασμα
Στη μέση ενός χωραφιού με νεαρά τεύτλα με ελάχιστα ορατά φύλλα, ένα τρίτροχο μηχάνημα εξοπλισμένο με ηλιακούς συλλέκτες κινείται αργά. Τροφοδοτούμενο με ηλεκτρική ενέργεια, είναι αθόρυβο, ή σχεδόν αθόρυβο. Καθώς το πλησιάζετε, ακούτε τον μεταλλικό κρότο των μαχαιριών. Τα μαχαίρια κινούνται μπρος-πίσω ανάμεσα σε κάθε φυτό τεύτλων, ενώ κοφτερές λεπίδες ξύνουν το χώμα ανάμεσα στις σειρές. Στο τέλος του αγροτεμαχίου, το μηχάνημα γυρίζει και αρχίζει να εργάζεται ξανά προς την άλλη κατεύθυνση, σε μια γραμμή παράλληλη με την πρώτη. Και αν το FD20, όπως ονομάζεται το ρομπότ, πραγματοποιεί το ξεχορτάριασμα χωρίς να καταστρέψει ούτε ένα τεύτλο, είναι επειδή γνωρίζει ακριβώς πού βρίσκονται τα δεκάδες χιλιάδες φυτά: προηγουμένως τα είχε σπείρει!
Και αν το FD20, όπως ονομάζεται το ρομπότ, πραγματοποιεί το ξεχορτάριασμα χωρίς να καταστρέψει ούτε ένα τεύτλο, είναι επειδή γνωρίζει ακριβώς πού βρίσκονται τα δεκάδες χιλιάδες φυτά: προηγουμένως τα είχε σπείρει!
“Κατά τη σπορά, θα χαρτογραφήσει την περιοχή όπου θα τοποθετήσει τον σπόρο τεύτλων. Γνωρίζοντας αυτό, είναι σε θέση να ξεχορταριάσει τόσο το ενδιάμεσο της σειράς όσο και την ίδια τη σειρά, χρησιμοποιώντας αναδιπλούμενα μαχαίρια”, εξηγεί η Fabienne Rabier, υπεύθυνη έργου στην CRA-W. Φυσικά, το ρομπότ απαιτεί ορισμένες ρυθμίσεις, τόσο για τη σπορά (αριθμός σπόρων ανά σειρά, απόσταση μεταξύ των φυτών ή των σειρών κ.λπ.) όσο και για το ξεχορτάριασμα (βάθος μαχαιριών). Αλλά τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά. “Μας επιτρέπει να εργαστούμε σε ένα αγροτεμάχιο όπου τα τεύτλα δεν έχουν βγει ή έχουν μόλις βγει. Είναι ικανό να εργαστεί μόνο του σε 10 έως 20 στρέμματα καλλιέργειας, κάνοντας πολλά περάσματα κατά τη διάρκεια της περιόδου, ανάλογα με τις απαιτήσεις. Καθώς ξεχορταριάζει μηχανικά, μπορεί να είναι πολύ χρήσιμο στη βιολογική γεωργία. Επιλύει επίσης το πρόβλημα της εργασίας στον τομέα αυτό”.
Το ρομπότ αυτό κοστίζει περίπου 100.000 ευρώ. Μπορεί να είναι κερδοφόρο μόνο στην περίπτωση προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας, αλλά καθώς το χειρωνακτικό ξεχορτάριασμα στη βιολογική γεωργία είναι εργασία υψηλής έντασης, η επένδυση μπορεί να αποσβεστεί σε λίγα χρόνια. Υπό την προϋπόθεση ότι ο εξοπλισμός δεν υπόκειται σε βλάβες, σφάλματα ή πρόωρη φθορά. Αυτό είναι που αναλύει επίσης η ομάδα CRA-W.
Τεχνητή νοημοσύνη σε άλλες μηχανές
Παράλληλα με το FD20, δοκιμάζονται επίσης δύο άλλες συσκευές, ενώ μια τρίτη βρίσκεται καθ’ οδόν. Παρόμοια ερευνητικά κέντρα στη Φλάνδρα και τη Γαλλία εργάζονται επίσης σε μοντέλα ρομπότ, καθώς το έργο αποσκοπεί στην ανάπτυξη ενός βιώσιμου και ανταγωνιστικού γεωργικού τομέα στην Ευρώπη.
Στο Gembloux, τα άλλα δύο μηχανήματα δεν έχουν καμία ομοιότητα με το αυτόνομο ρομπότ. Στην πραγματικότητα, όπως τα περισσότερα γεωργικά εργαλεία, πρέπει να συνδεθούν με ένα τρακτέρ.
Αυτό που τις διαφοροποιεί είναι ότι και οι δύο χρησιμοποιούν τεχνητή νοημοσύνη, η οποία “μαθαίνει” και βελτιώνεται με κάθε χρήση. Το ένα μηχάνημα χρησιμοποιεί μηχανικές διεργασίες για να ξεχορταριάσει “*Αλλά δεν πρόκειται να το τρέξουμε γιατί το παραλάβαμε πριν από λίγες ημέρες και πρέπει να παραμετροποιηθεί και να δοκιμαστεί πριν το στείλουμε στο δοκιμαστικό τεύχος με τα τεύτλα μας “*, μας λένε. Το άλλο, από την άλλη πλευρά, είναι έτοιμο και τρέχει. Έχει πλάτος έξι μέτρα και μόνο αν αναδιπλώσουμε τη μία πλευρά του ανακαλύπτουμε ακροφύσια ψεκασμού και πολυάριθμες ηλεκτρονικές μονάδες ελέγχου.
Αυτό το ρομπότ ψεκάζει προϊόντα με εξαιρετική ακρίβεια, είτε σε φυτά τεύτλων με μυκητοκτόνα ή εντομοκτόνα, είτε σε ανεπιθύμητα ζιζάνια με χημικά φυτοπροστατευτικά προϊόντα. Στις ουσίες προστίθεται μια χρωστική ουσία για τον έλεγχο της αποτελεσματικότητάς τους. Και μετά από αυτή την πρώτη δοκιμή, η Fabienne Rabier είναι αρκετά ικανοποιημένη, ακόμη και αν υπάρχουν ακόμη μερικές προσεγγίσεις που η τεχνητή νοημοσύνη θα διορθώσει καθ’ όλη τη διάρκεια της χρήσης του: “Εντόπισε τα ζιζάνια. Τα ψέκασε, αλλά μπορείτε να δείτε από τη βαφή ότι μεγάλα τμήματα της περιοχής δεν έχουν ψεκαστεί. Όσον αφορά τη μείωση της εφαρμογής προϊόντων, είναι ενδιαφέρον”. Η βέλτιστη χρήση της συσκευής θα μπορούσε να μειώσει την ποσότητα των χημικών ουσιών που διαχέονται στα εδάφη μας κατά 80-90%.
Μια εποχή για να ελέγξετε
Κατά τη διάρκεια της σεζόν, τα διάφορα ρομπότ θα δοκιμάζονται και τα αποτελέσματά τους θα αναλύονται. Έχουν χαραχθεί μικρές περιοχές στα οικόπεδα. Αυτές χρησιμεύουν για μακροπρόθεσμους ελέγχους. Μετά από κάθε πέρασμα του ρομπότ, λαμβάνονται φωτογραφίες αυτών των περιοχών με drone και στη συνέχεια αναλύονται σε υπολογιστή. Κάθε ζιζάνιο επισημαίνεται, καταγράφεται και τα αποτελέσματα εξάγονται για ολόκληρο τον αγρό. Με αυτόν τον τρόπο, μπορούμε να ελέγξουμε ποιο μηχάνημα και ποιες ρυθμίσεις είναι οι πιο αποτελεσματικές. Εξάλλου, ο στόχος είναι να παρέχονται πληροφορίες στους αγρότες και να τους συμβουλεύουμε για την πιθανή αγορά ρομπότ. “Βρισκόμαστε πραγματικά στη φάση των δοκιμών”, εξηγεί η υπεύθυνη του έργου Alix Hubaux. “Δοκιμάζουμε αυτά τα μηχανήματα μπροστά στους αγρότες, ώστε να μπορούμε να τους συμβουλεύσουμε. Δοκιμάζουμε διαφορετικά μηχανήματα σε διαφορετικές συνθήκες και σε διαφορετικά ευρωπαϊκά κέντρα μελέτης για να προσφέρουμε ανατροφοδότηση στους αγρότες”.
Το έργο AgRoboConnect θα διαρκέσει 48 μήνες, με προϋπολογισμό 2,3 εκατομμύρια ευρώ.
