Όταν οι λύκοι, οι αρκούδες και τα αγριογούρουνα εμφανίζονται μπροστά μας, το ερώτημα δεν είναι ποιος φταίει, αλλά πώς φτάσαμε εδώ
Οι τίτλοι επαναλαμβάνονται, αλλά η αιτία παραμένει ίδια
Οι ειδήσεις έρχονται κάθε εβδομάδα:
• Λύκοι πλησιάζουν στάνες και κατοικίες στην Καβάλα.
• Αγριογούρουνα περιφέρονται στη Θεσσαλονίκη.
• Αρκούδες καταστρέφουν καλλιέργειες στη Δυτική Μακεδονία.
Κι όμως, η πραγματική είδηση δεν είναι ότι εμφανίστηκαν ζώα εκεί όπου ζουν άνθρωποι.
Η είδηση είναι ότι ο άνθρωπος έφτασε να ζει και να επεκτείνεται εκεί όπου ζούσαν κάποτε τα ζώα.
Δεν είναι τα ζώα που αλλάζουν.
Είναι ο άνθρωπος που αλλάζει τον κόσμο γύρω τους.
Πόλεις που φτάνουν μέχρι τις παρυφές των δασών.
Δρόμοι που διασχίζουν βουνά.
Οικισμοί που ξεφυτρώνουν σε κάθε διαθέσιμη πλαγιά.
Η λεγόμενη «ανάπτυξη» δεν σταματά πουθενά, παρά μόνο όταν δεν υπάρχει άλλο κομμάτι γης να καταπατηθεί.
Κι εκεί ακριβώς ξεκινούν τα προβλήματα.
Οι φωτιές στα δάση: Το πρώτο και μεγαλύτερο έγκλημα
Σύμφωνα με στοιχεία του Πανελλήνιου Δικτύου για την Άγρια Ζωή, η Ελλάδα χάνει κάθε χρόνο χιλιάδες στρέμματα φυσικών εκτάσεων από:
• Πυρκαγιές
• Οικοδομικές άδειες
• Παράνομες επεκτάσεις
• Έργα υποδομών
Κανείς όμως δεν μετράει τις παράπλευρες απώλειες: τα ζώα που εκτοπίζονται, τις ισορροπίες που διαλύονται.
Πέρα από τις δηλώσεις περί «κλιματικής κρίσης» και «πυροσβεστικής ετοιμότητας», η πραγματικότητα είναι διαφορετική:
Σε πολλές περιπτώσεις, η πυρκαγιά ανοίγει τον δρόμο για αυθαίρετα, δρόμους, και οικισμούς.
Αδιαίρετη καταπάτηση και αυθαίρετες πολεοδομίες
Μετά τη φωτιά, έρχεται η πολεοδομία.
Κανένα δάσος δεν αναδασώνεται πραγματικά, αν στην πράξη λειτουργεί ως αποθεματικό για μελλοντικές επεκτάσεις.
Πόσες φορές είδαμε περιοχές να αλλάζουν χρήση γης λίγο μετά από μια μεγάλη φωτιά;
Το βλέπουμε από το Μάτι μέχρι την Πεντέλη, από την Εύβοια μέχρι την Πάρνηθα.
Αυθαίρετα νομιμοποιούνται.
Δρόμοι ανοίγονται «εκτάκτως».
Οικόπεδα που πριν ήταν δάσος, γίνονται ξαφνικά «καθαρά».
Είναι άγρια τα ζώα ή άγριος ο άνθρωπος;
Δεν φταίνε τα ζώα που αναζητούν τροφή ή χώρο επιβίωσης στα όρια των πόλεων και των χωριών.
Δεν έγιναν ξαφνικά πιο «άγρια».
Είναι ο άνθρωπος που έγινε πιο επιθετικός απέναντι στη φύση, χωρίς όρια και χωρίς σεβασμό.
Όταν αφαιρείς από ένα ζώο τη δυνατότητα να ζήσει εκεί που έζησε για αιώνες, θα το βρεις μπροστά σου.
Τα ζώα πλησιάζουν τους ανθρώπινους οικισμούς επειδή οι φυσικοί τους πόροι λιγοστεύουν.
Όταν μειώνονται τα δάση, όταν στερεύουν οι πηγές νερού ή όταν διακόπτεται η διαδρομή τους από νέους δρόμους και κατασκευές, τα άγρια ζώα στρέφονται σε αυτό που βρίσκουν μπροστά τους —και αυτό συνήθως είναι οι ανθρώπινες περιοχές.
Πολιτεία: Από τις λέξεις στις πράξεις
Η πολιτεία, σε τοπικό και κεντρικό επίπεδο, επιμένει να λειτουργεί με ευχολόγια:
• «Θα πάρουμε μέτρα»
• «Θα κάνουμε μελέτες»
• «Θα οργανώσουμε προγράμματα προστασίας»
Στην πράξη όμως, όλα μένουν στα χαρτιά.
Την ίδια στιγμή, κάτοικοι φοβισμένοι ζητούν να θανατωθούν τα ζώα ή να απομακρυνθούν με κάθε τρόπο, φέρνοντας την κατάσταση σε αδιέξοδο.
Τι πραγματικά αλλάζει την κατάσταση:
• Σαφής χωροταξικός σχεδιασμός με κόκκινες γραμμές για επεκτάσεις πόλεων.
• Προστασία και αναδάσωση περιοχών κρίσιμων για την άγρια ζωή.
• Αυστηρή επιτήρηση και έλεγχος σε παράνομες επεκτάσεις και αυθαίρετα.
• Ενημέρωση και εκπαίδευση των πολιτών για το πώς να συμβιώνουν με την άγρια φύση χωρίς φόβο ή υπερβολές.
Όχι άλλη αθωότητα… μόνο ευθύνη
Δεν μπορούμε να παριστάνουμε πως δεν ξέραμε.
Δεν μπορούμε να ζητάμε συνεχώς από τη φύση να προσαρμόζεται στις δικές μας ανάγκες, αγνοώντας τις δικές της.
Αν επιμένουμε να χτίζουμε, να καίμε, να εκχερσώνουμε, τότε πρέπει να είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε τις συνέπειες.
Γιατί δεν είναι τα ζώα που φταίνε.
Φταίμε εμείς. Καιρός να το παραδεχτούμε.
Αριθμοί που προκαλούν ανησυχία:
Σύμφωνα με στοιχεία της WWF Ελλάς, την τελευταία τριετία:
• 48 περιστατικά εμφάνισης λύκων εντός οικισμών
• 34 περιστατικά επιθέσεων αρκούδων σε κοπάδια ζώων
• Αύξηση 25% στις αναφορές για αγριογούρουνα μέσα σε αστικά κέντρα
ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Ιούλιος 2025 – Καβάλα
Επιθέσεις λύκων σε κοπάδια προβάτων στο Ακροβούνι. Κάτοικοι αναφέρουν ότι είδαν λύκους να πλησιάζουν σε απόσταση 100 μέτρων από κατοικίες.
Ιούνιος 2025 – Πίνδος
Αρκούδα εντοπίστηκε μέσα σε χωριό, καταστρέφοντας μελίσσια και καλλιέργειες.
Μάιος 2025 – Θεσσαλονίκη (Ωραιόκαστρο)
Αγριογούρουνα σε πυκνοκατοικημένη περιοχή. Βίντεο κατοίκων δείχνουν αγέλες να περιφέρονται νυχτερινές ώρες κοντά σε καταστήματα.
Απρίλιος 2025 – Ροδόπη
Καταγραφή από WWF Ελλάς για συχνές εμφανίσεις λύκων κοντά σε κτηνοτροφικές μονάδες, με ζημιές σε περιφράξεις.