Τον τελευταίο καιρό, η Γαλλία αντιμετωπίζει μια βαθιά κοινωνικοπολιτική κρίση, η οποία δεν αφορά μόνο τους Γάλλους πολίτες.
Όταν μια από τις ισχυρότερες χώρες της Ευρώπης συγκλονίζεται από μαζικές διαδηλώσεις, οικονομική ανασφάλεια και πολιτικές εντάσεις, οι συνέπειες αγγίζουν ολόκληρη την ήπειρο και όχι μόνο.
Η κυβέρνηση του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν επιχειρεί να εφαρμόσει μεταρρυθμίσεις με στόχο τη δημοσιονομική σταθερότητα. Ωστόσο, η αυστηρή προσέγγιση και οι πολιτικές λιτότητας που προωθούνται έχουν προκαλέσει έντονη κοινωνική αντίδραση.
Την ίδια στιγμή, παρά τη μείωση του πληθωρισμού και τις ήπιες αυξήσεις μισθών, η ακρίβεια στα βασικά αγαθά, η εργασιακή επισφάλεια και ο αυξημένος κίνδυνος φτώχειας συνεχίζουν να πιέζουν τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα, ιδίως σε περιοχές με υψηλό κόστος ζωής.
Ως αποτέλεσμα, το κοινωνικό κλίμα επιβαρύνεται ολοένα και περισσότερο, οδηγώντας σε ένα κύμα δυσαρέσκειας που πλέον εκδηλώνεται δυναμικά στον δημόσιο χώρο.
Την Πέμπτη 18 Σεπτεμβρίου, εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες διαδήλωσαν σε όλη τη Γαλλία, εκφράζοντας την αντίθεσή τους στις περικοπές που σχεδιάζει η κυβέρνηση.
Οι διαδηλωτές καλούν τον πρόεδρο Μακρόν και τον νέο πρωθυπουργό Σεμπαστιάν Λεκορνιού να αναγνωρίσουν τη λαϊκή οργή και να επανεξετάσουν τις αποφάσεις τους.
Ταυτόχρονα, η πολιτική ένταση εντείνεται.
Η αντιπολίτευση καταγγέλλει την κυβέρνηση για αυταρχισμό και έλλειψη διαφάνειας και υποστηρίζει ότι προωθούνται ριζικές αλλαγές χωρίς ουσιαστικό διάλογο και επαρκή κοινωνική συναίνεση.
Σύμφωνα με κριτικούς,αυτό ενισχύει τη βαθύτερη πόλωση και οδηγεί μεγάλο μέρος της κοινωνίας να αισθάνεται αποξενωμένο από τους θεσμούς.
Σε αυτό το πλαίσιο, είναι σαφές ότι η λύση σε μια τέτοια κρίση δεν μπορεί να αναζητηθεί μέσα από την καταστολή των διαδηλώσεων ή την επιβολή των μεταρρυθμίσεων με βία.
Αντίθετα, αυτό που χρειάζεται είναι ουσιαστικός διάλογος και η αναζήτηση κοινών τόπων, μέσα από τη συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων: της κυβέρνησης, της αντιπολίτευσης, των συνδικαλιστικών οργανώσεων και των κοινωνικών φορέων.
Μια σειρά διαβουλεύσεων, στηριγμένων στον αμοιβαίο σεβασμό και την ειλικρίνεια, μπορεί να οδηγήσει σε εναλλακτικές προτάσεις, οι οποίες να εξασφαλίζουν τόσο τη βιωσιμότητα του συστήματος όσο και την κοινωνική δικαιοσύνη.
Η κρίση στη Γαλλία, ωστόσο, δεν αποτελεί απομονωμένο φαινόμενο.
Αντίθετα, μας υπενθυμίζει πόσο εύθραυστη μπορεί να γίνει η κοινωνική συνοχή όταν παραγνωρίζεται ο ανθρώπινος παράγοντας. Επιπλέον, φέρνει στο νου τη δική μας εμπειρία, όπως συνέβη στην Ελλάδα κατά την οικονομική κρίση του 2010, όταν η απουσία διαλόγου και η βίαιη εφαρμογή των μέτρων οδήγησαν σε κοινωνική έκρηξη.
Σε έναν κόσμο που αλλάζει γρήγορα, η ενεργή συμμετοχή και ο διάλογος δεν είναι πολυτέλεια, αλλά αναγκαιότητα. Η κρίση στη Γαλλία μας υπενθυμίζει ότι μόνο μέσα από τη συλλογική προσπάθεια μπορούμε να διασφαλίσουμε την κοινωνική συνοχή.
Σπύρος Παππάς
Εκπαιδευτικός