Η επίσκεψη του Πάπα Λέοντα XIV στην Τουρκία και στο Οικουμενικό Πατριαρχείο χαρακτηρίζεται ήδη ως μία από τις πιο σημαντικές στιγμές στη σύγχρονη ιστορία των σχέσεων Καθολικής και Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Η περιοδεία του, η πρώτη διεθνής αποστολή του νέου Ποντίφικα, συνδέεται με την επέτειο των 1.700 ετών από την Α΄ Οικουμενική Σύνοδο της Νίκαιας, που καθόρισε τα θεμέλια της χριστιανικής πίστης.
Η Άφιξη στην Άγκυρα — Ταξίδι Υψηλού Συμβολισμού
Ο Πάπας Λέων XIV έφθασε στην Άγκυρα στις 27 Νοεμβρίου και έγινε δεκτός με πλήρεις τιμές. Η επίσκεψη περιλάμβανε συνάντηση με την τουρκική ηγεσία και κατάθεση στεφάνου στο Μαυσωλείο Ατατούρκ. Reuters
Το Φανάρι — Η Καρδιά της Συνάντησης
Η μετάβαση στην Κωνσταντινούπολη και στο Φανάρι αποτέλεσε την κορυφαία στιγμή. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος υποδέχθηκε τον Ποντίφικα σε μια τελετή με ιστορικό και συμβολικό βάρος.: The Guardian
Οι δύο ηγέτες συμμετείχαν σε κοινή δοξολογία και είχαν συνομιλίες σχετικά με τον διαχριστιανικό διάλογο, τα σύγχρονα εκκλησιαστικά ζητήματα και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι χριστιανοί παγκοσμίως.
Η Νίκαια — Επιστροφή στην Πατρίδα της Οικουμενικής Ενότητας
Με αφορμή την επέτειο της Α΄ Συνόδου, ο Πάπας και ο Πατριάρχης μετέβησαν στη Νίκαια της Βιθυνίας. Εκεί όπου το 325 μ.Χ. διαμορφώθηκε το Σύμβολο της Πίστεως.AP News
Η κοινή παρουσία τους ερμηνεύεται ως ένδειξη διάθεσης υπέρβασης των ιστορικών διαφορών.
Γεωπολιτικές Διαστάσεις της Επίσκεψης
Η περιοδεία έχει έντονο διπλωματικό φορτίο. Οι συζητήσεις αφορούν:
- Μέση Ανατολή
- Προστασία χριστιανικών πληθυσμών
- Προσφυγικό
- Θέματα θρησκευτικής συνύπαρξης Ahram Online
Το Μήνυμα του Βατικανού — Ενότητα και Ειρήνη
Ο Πάπας δήλωσε ότι η ανθρωπότητα βρίσκεται σε «ιστορική καμπή» με την ειρήνη να απειλείται. Reuters
Το Μήνυμα του Οικουμενικού Πατριαρχείου
Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος τόνισε:
- τη σημασία της συνοδικότητας
- τον συμβολισμό της Νίκαιας
- τον ρόλο του Πατριαρχείου σε δύσκολο περιβάλλον
Οι Προκλήσεις που Παραμένουν
Παρά το θετικό κλίμα:
- Εκκλησιαστικό πρωτείο
- Ιστορικές διαφορές
- Εντάσεις στον ορθόδοξο κόσμο
- Πίεση προς το Πατριαρχείο από τουρκικές αρχές
Όλα παραμένουν ανοιχτά.
Υ.Σ…Ο Διάλογος ως Τελετουργία και η Δύσπιστη Πραγματικότητα
Όσο υψηλοί κι αν είναι οι συμβολισμοί, η πραγματικότητα παραμένει πιο πεισματάρα από τις προθέσεις.
Γιατί ο Χριστιανισμός και ο Καθολικισμός κουβαλούν πληγές αιώνων και το Ισλάμ, με τη δική του ιστορική πορεία, βρίσκεται συχνά αντιμέτωπο με δύσπιστα βλέμματα, αλλά και το ίδιο βλέπει με επιφύλαξη κάθε δυτικό άνοιγμα.
Κάθε χαμόγελο στις επίσημες τελετές δεν σβήνει τις βαθιές υποψίες — ούτε τις δικές τους, ούτε των λαών που κουβαλούν μνήμες, τραύματα και φόβους.
Και όσο κι αν οι ηγέτες μιλούν για διάλογο, οι κοινωνίες γνωρίζουν ότι ο δρόμος της συνύπαρξης δεν στρώνεται με φωτογραφίες και κοινές δηλώσεις, αλλά με αλήθεια, εμπιστοσύνη και δύσκολες παραδοχές.
Ο Χριστιανισμός αναζητά ενότητα ο Καθολικισμός ζητά αναγνώριση το Ισλάμ απαιτεί σεβασμό.
Κι ανάμεσά τους, η ιστορία θυμίζει ότι οι θρησκείες μπορούν να γίνουν είτε γέφυρες είτε τείχη.
Ίσως, λοιπόν, η επίσκεψη αυτή να μην αλλάξει τον κόσμο — τουλάχιστον όχι άμεσα. Αλλά έδειξε κάτι ουσιαστικό:
Ο διάλογος υπάρχει, αλλά η εμπιστοσύνη όχι. Κι όσο αυτή λείπει, η κάθε συνάντηση θα μοιάζει περισσότερο με τελετουργία παρά με πραγματική προσέγγιση.
Και σ’ έναν πλανήτη που καίγεται, η αλήθεια είναι απλή:
Οι θρησκείες μπορούν να μιλήσουν· αλλά μόνο οι πράξεις τους θα πείσουν.