Η άλλοτε ισχυρή Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική και Αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Φεντερίκα Μογκερίνι, βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο μιας σοβαρής έρευνας για πιθανή απάτη και κακοδιαχείριση πόρων στο College of Europe το ιστορικό ίδρυμα που προετοιμάζει τις μελλοντικές ελίτ της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το σκάνδαλο έχει προκαλέσει πολιτικούς τριγμούς στις Βρυξέλλες, καθώς η Μογκερίνι αποτελεί μία από τις πιο αναγνωρίσιμες φιγούρες της ευρωπαϊκής διπλωματίας της περασμένης δεκαετίας.
Τι διερευνούν οι βελγικές αρχές
Σύμφωνα με τις επίσημες πληροφορίες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, οι αρχές εξετάζουν:
- Παρατυπίες στη διαχείριση κονδυλίων και πιθανή παραπλάνηση των χρηματοδοτών του ιδρύματος.
- Υπερκοστολογήσεις και αδιαφανείς συμβάσεις.
- Εσφαλμένη απεικόνιση οικονομικών στοιχείων για λειτουργικά έξοδα και νέες δράσεις.
Η Μογκερίνι, ως πρύτανης του College of Europe από το 2020, βρίσκεται στο επίκεντρο της έρευνας λόγω της θεσμικής της θέσης.
Μέχρι στιγμής, η ίδια αρνείται οποιαδήποτε παρανομία και δηλώνει πρόθυμη να συνεργαστεί πλήρως.
Γιατί η υπόθεση προκαλεί σοκ στις Βρυξέλλες
Η Μογκερίνι δεν είναι ένα τυχαίο πολιτικό πρόσωπο.
Υπήρξε:
- Υπουργός Εξωτερικών της Ιταλίας
- Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ (2014–2019)
- Πρόσωπο–κλειδί στη συμφωνία για τα πυρηνικά με το Ιράν, αλλά και στη διαχείριση κρίσεων σε Μέση Ανατολή, Αφρική και Βαλκάνια.
Η Ευρώπη την είχε συνηθίσει στο προσκήνιο ως σύμβολο σταθερότητας και ήπιας ισχύος.
Γι’ αυτό και η μετάβαση από την κορυφή της ευρωπαϊκής διπλωματίας σε μια έρευνα για οικονομικές παρατυπίες έχει δημιουργήσει πολιτικό και ηθικό σοκ.
Ποιοι πιέζουν για διαφάνεια
Το ζήτημα έχει πάρει διαστάσεις:
- Ευρωβουλευτές ζητούν πλήρη δημοσιοποίηση στοιχείων.
- Ελεγκτικοί μηχανισμοί της ΕΕ βρίσκονται σε αυξημένη επιφυλακή, καθώς το College of Europe χρηματοδοτείται εν μέρει από κοινοτικούς πόρους.
- Ακαδημαϊκοί και απόφοιτοι εκφράζουν ανησυχία για τη φήμη του ιδρύματος, το οποίο θεωρείται «φυτώριο» ευρωπαίων διπλωματών και στελεχών.
Το κλίμα είναι βαρύ, καθώς οι Βρυξέλλες προωθούν ατζέντα αυστηρότερης λογοδοσίας μετά από σειρά παρόμοιων θεμάτων (Qatargate, σκάνδαλα επιτροπών κ.λπ.).
Η υπόθεση Μογκερίνι δεν είναι απλώς ένα διαχειριστικό ζήτημα.Υπάρχουν πολιτικές διαστάσεις
Αγγίζει τον πυρήνα της ευρωπαϊκής αξιοπιστίας:
- Πλήττει τον μύθο της αδιάφθορης ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας.
- Αναζωπυρώνει το επιχείρημα των ευρωσκεπτικιστών περί αδιαφάνειας και αυθαιρεσίας στις Βρυξέλλες.
- Ανοίγει συζήτηση για το κατά πόσο τα πρόσωπα που αναλαμβάνουν καίριους ρόλους αφήνονται ανεξέλεγκτα μετά τη θητεία τους.
Ειδικά σε μια περίοδο που η ΕΕ προσπαθεί να ενισχύσει την ενότητα και την εμπιστοσύνη των πολιτών, το πλήγμα είναι αισθητό.
Το επόμενο βήμα
Οι ερευνητικές αρχές αναμένεται:
- να αναλύσουν οικονομικά αρχεία των τελευταίων ετών,
- να εξετάσουν συμβάσεις, συνεργασίες και υπεύθυνους διαχείρισης,
- να καθορίσουν εάν υπάρχουν ποινικές ευθύνες ή αν πρόκειται για διοικητικές αστοχίες.
Μέχρι τότε, η υπόθεση παραμένει ανοιχτή, με την πρώην επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας να βρίσκεται σε μια από τις πιο δύσκολες στιγμές της καριέρας της.
Τι μεταδίδουν τα διεθνή πρακτορεία
Τα διεθνή πρακτορεία ειδήσεων μεταδίδουν ότι η Φεντερίκα Μογκερίνι βρίσκεται στο επίκεντρο έρευνας για πιθανή απάτη και παρατυπίες στη διαχείριση ευρωπαϊκών κονδυλίων στο College of Europe. Το Reuters αναφέρει ότι η πρώην επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας τέθηκε υπό κράτηση στο Βέλγιο και ότι η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία πραγματοποίησε εφόδους σε γραφεία της EEAS και του Κολλεγίου reuters.com
Η Guardian κάνει λόγο για «πολιτικό σεισμό» στις Βρυξέλλες και για υπόθεση που αγγίζει το ευρωπαϊκό ανώτατο επίπεδο theguardian.com
Το Associated Press (AP) μεταδίδει ότι τρία άτομα συνελήφθησαν και ότι εξετάζεται το ενδεχόμενο συστηματικής παραπλάνησης ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων apnews.com
Το Euronews επισημαίνει ότι η υπόθεση πλήττει την αξιοπιστία της ΕΕ σε μια περίοδο αυξημένης θεσμικής πίεσης euronews.com
Το BBC σημειώνει ότι η έρευνα μπορεί να οδηγήσει σε νέο κύκλο συζήτησης για τη λογοδοσία ευρωπαϊκών θεσμών bbc.com
Τ.Σ:…Κάποτε η Ευρώπη παρουσίαζε τη Φεντερίκα Μογκερίνι ως το πρόσωπο της διπλωματίας, της ισορροπίας και της διεθνούς νομιμότητας.
Σήμερα, το όνομά της συζητιέται σε έρευνα για απάτη.
Και αυτό δεν είναι απλώς μια προσωπική πτώση.
Είναι μια υπενθύμιση για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Γιατί, όσο κι αν η Ευρώπη απαιτεί διαφάνεια από τους λαούς, η αληθινή δοκιμασία είναι να την απαιτεί από τα δικά της πρόσωπα.
Και ίσως το μεγαλύτερο μάθημα να είναι το πιο απλό:
Η εμπιστοσύνη δεν χτίζεται με τίτλους, αλλά με αλήθεια· και γκρεμίζεται με μια μόνο σκιά.